In het kort
Het klimaat verandert razendsnel. Om opwarming van de aarde tegen te gaan en de klimaatdoelstellingen te halen, moet de CO2-uitstoot rap naar beneden. Het omschakelen naar schone energiebronnen is urgent en noodzakelijk en we moeten vooral minder energie gebruiken. Als gemeente geven we het goede voorbeeld, maar het vraagt ook veel van de bewoners in onze stad.
GroenLinks wil een klimaatrechtvaardig Nijmegen, waar de omschakeling betaalbaar is voor alle bewoners en mensen de ruimte hebben voor eigen initiatief. Iedereen in onze stad moet de omslag kunnen maken en lasten en lusten delen we eerlijk. We helpen bewoners om in hun wijk samen de transitie te maken. Er is ruimte voor wie zelf wil investeren en dat ook kan. Ook mensen met weinig geld kunnen meedoen in gezamenlijke energieprojecten, gesteund door de gemeente: zon en wind zijn van iedereen!
In Nijmegen maken we straks geen gebruik meer van olie, gas en kolen. Een enorme inspanning, waar we ook hulp van het rijk bij nodig hebben. We zijn ambitieus én realistisch: 2045 is onze deadline. We zetten alles op alles.
Onze actiepunten
-
1Wijk voor wijk
Elk jaar maken we voor en met ten minste twee (van de 44) Nijmeegse wijken plannen voor een duurzame toekomst. Bewoners betrekken we actief en de gemeente maakt hiervoor capaciteit vrij (zo’n twee medewerkers per wijk). Hengstdal is al een goed voorbeeld. Deze en de wijken Zwanenveld/Dukenburg, Bottendaal en Stationsgebied worden uiterlijk 2035 verwarmd met een andere warmtebron.
-
2Warmtenetten
In de stad zetten we zo veel mogelijk in op aanleg of uitbreiding van warmtenetten omdat in stedelijke omgeving collectieve voorzieningen het meest betaalbaar zijn en iedereen mee kan doen, zo mogelijk in eigendom van de bewoners. Elke wijk krijgt de beste mix tussen duurzaam en betaalbaar. We sluiten hiervoor aan op initiatieven die er al zijn, zoals Duurzaam Hees en Duurzaam Hengstdal.
-
3Restwarmte tijdelijk benutten
Verspilling van energie is zonde, dus willen we doorgaan met restwarmte benutten voor warmtenetten zonder dat huishoudens afhankelijk kunnen worden van vervuilende bedrijven. Daarom willen we toe naar alleen restwarmte gebruiken van bedrijven die het op een schone manier produceren. Als restwarmte van een bedrijf op den duur niet meer de moeite waard is, worden andere duurzame bronnen gebruikt om warmte te garanderen.
-
4Overal zon vangen
Zeker de helft van de woningen in Nijmegen krijgt gemiddeld 10 zonnepanelen op het dak (totaal ca. 400.000). We willen ook zonnepanelen en ‘zonnefolie’ op carports, gevels, bushokjes, geluidswanden enz. De gemeente faciliteert het bedekken van alle geschikte daken en plekken voor zonnepanelen. Zonneweides leggen we alleen aan in combinatie met andere functies, zoals natuur of voedselproductie.
-
5Sociaal duurzaam
We gaan de wijken in, niet alleen om over energie te praten, maar ook over zaken die in die wijk leven. We willen op groen én sociaal gebied in wijken investeren. In ‘wijkgesprekken’ kunnen bewoners aangeven hoe we hun buurt kunnen verbeteren. Samen kijken we hoe de energietransitie hierin past.
-
6 Duurzame huurwoningen
Samen met woningbouwcorporaties verduurzamen we alle huurwoningen van corporaties. Door isolatie, gebruik van schone energie en het maximaal benutten van daken voor zonnepanelen. We stimuleren ook particuliere woningeigenaren in de buurt om mee te doen. Ook stimuleren en ondersteunen we particuliere verhuurders om hun huizen te verduurzamen. Dit zorgt voor een lagere energierekening voor huurders.
-
7Duurzame koopwoningen
We investeren in de verduurzaming van particuliere woningen. Via het energieloket ondersteunen en ontzorgen we huiseigenaren en VVE’s bij het maken en uitvoeren van plannen en het vinden van financiering. Zo nodig springen we als gemeente bij. We voorkomen dat de belasting die gekoppeld is aan de WOZ-waarde van woningen omhoog gaat bij verduurzaming van het onroerend goed.
-
8Subsidies beter benutten
De gemeente informeert inwoners, organisaties en bedrijven actief over subsidies, om de beschikbare regelingen zo breed mogelijk onder de aandacht te brengen en zodat de beschikbare middelen zo breed mogelijk gebruikt worden.
-
9Alle gebouwen!
We ondersteunen schoolbesturen, stichtingen en sportclubs om hun gebouwen te verduurzamen, bijvoorbeeld door een fonds in te stellen om investeringen voor te schieten.
-
10Energiearmoede bestrijden
Een energierekening mag niet meer zijn dan 10% van het inkomen. Het energieloket zorgt samen met partners in de stad voor goed opgeleide energiecoaches die huurders en huiseigenaren actief helpen met informatie over energiebesparing en het aanvragen van subsidies of een lening voor grotere ingrepen. De energiecoaches zoeken mensen actief op. Door mensen zonder baan tot energiecoach op te leiden, helpen zij anderen minder energie te verbruiken, gaat overal de energierekening omlaag én hebben mensen mooi werk.
-
11Herkomst producten
Wanneer er producten worden geadviseerd, wordt daarbij duidelijk vermeld welke fabrikanten deze producten in welke landen hebben ontwikkeld, zodat bewoners die informatie kunnen gebruiken bij een ethische afweging rond de aanschaf.
-
12Collectief energie opwekken
Met financiële impulsen, advisering of het eenvoudiger maken van regels stimuleren we dat bewoners en bedrijven samen – in energiecoöperaties en ‘warmteschappen’ – energie opwekken, distribueren en besparen. De gemeente zorgt ervoor dat bij opwekking van duurzame energie tenminste 50% lokaal eigendom wordt.We zorgen ervoor dat collectief eigendom niet voor particuliere winst kan worden gebruikt: opbrengsten worden gedeeld en mensen die niet kunnen investeren, kunnen toch meedoen.
-
13Bedrijven doen mee
Alle bedrijven met geschikte daken leggen zonnepanelen op het dak. Voor nieuwe daken wordt dit verplicht volgens de nieuwe BBL bouw-eisen die per 2022 worden ingevoerd. Winkeliers houden hun winkeldeuren en deuren van koelingen dicht om energie te besparen. De gemeente stimuleert, helpt en waar mogelijk verplicht ondernemers om energiezuinig te worden. (Voorbeeld: horeca-ondernemers zonder terrasverwarming krijgen korting op de terrasvergunning). Waar nodig gebruikt de gemeente haar bevoegdheden om te zorgen dat bedrijven doen waartoe ze wettelijk verplicht zijn. De omgevingsdienst geeft prioriteit aan deze handhaving.
-
14Gemeente geeft het goede voorbeeld
Gemeentelijke gebouwen worden verder verduurzaamd en volgelegd met zonnepanelen. In haar rol van inkoper en opdrachtgever legt de gemeente ook verduurzaming op aan haar partners. De gemeente laat zich certificeren met een breed erkend certificaat (bv. de CO2 Prestatieladder): het is niet vrijblijvend. We geven openheid van zaken met een transparante CO2 boekhouding.
-
15Met de regio
We willen de samenwerking met omliggende gemeenten in de regio verder versterken. In de regionale energiestrategie (RES) werken we al samen aan de energietransitie. Als stad zijn we ook schatplichtig aan onze buurgemeenten in de regio. Zij hebben de ruimte, wij de energiebehoefte. We willen dan ook breder kijken hoe we elkaar in de regio kunnen versterken.
Dit hebben we al bereikt
De gemeente verduurzaamt haar gebouwen. Met de besparing op de energierekening worden weer andere gebouwen verduurzaamd.
Op initiatief van GroenLinks heeft de gemeente eigenaren van de 20 grootste bedrijfsdaken begeleid bij het aanvragen van rijkssubsidie, waarmee ze 20.000 zonnepanelen op hun dak gaan leggen.
Naast de vier ‘burgerwindmolens’ langs de A15, komen er nog twee windmolens op het Engieterrein en worden er zonneparken aangelegd onder de 4 burgerwindmolens en in de Duitse Bocht van de A73.
De Nijmeegse duurzaamheidslening is voortgezet.
De biomassacentrale die het college en Engie voorstelden is van de baan, net als andere mogelijke initiatieven met houtige biomassa.
Met gezamenlijke inkoopacties (isolatiemaatregelen, zonnepanelen en inregelen CV- installaties) zijn 7000 mensen bereikt in 2020. In 2021 is voor deze succesvolle aanpak nog meer geld vrijgemaakt, ook huurders kunnen meedoen.
Nijmegen heeft veel rijksgeld binnengehaald voor de verdere uitrol van warmtenetten zoals in Hengstdal-oost en Zwaneveld (helaas vanwege vertraging in de landelijke wetgeving on hold gezet).
We kopen nu stroom in met de regio Arnhem-Nijmegen die we regionaal duurzaam opwekken.
Voor de ondersteuning van bewoners en verenigingen van eigenaren is een fysiek loket opgezet (voorheen loket Duurzaam Wonen Plus), een website ingericht (nijmegen.nl/aardgasvrij) en een projectleider energiebesparing aangesteld.
De MARN (regionale samenwerking gericht op afvalverwerking) is omgebouwd naar een afval-, grondstoffen- en energiesamenwerkingsverband, met de ARN als uitvoerder.
Met BCTN (specialist op het gebied van binnenlandse containerterminals) werken we samen aan uitstootvrije containerlogistiek tussen Nijmegen en Duisburg en werken we aan de uitvoering van de landelijke Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Binnenhavens.