Programma

Schoon en circulair

Nijmegen de groenste

In het kort

We gaan voor een schone stad. Punt.
En voor een circulaire stad: minder grondstoffen en hergebruik is het doel.
Afval wordt grondstof.

Ons ideaal is een schone stad zonder luchtvervuiling en zonder afval; we willen de luchtkwaliteit in de stad verbeteren en materialen zo veel mogelijk hergebruiken. GroenLinks wil van Nijmegen een volledig circulaire stad maken. Een circulaire samenleving is een eerlijke samenleving, één waarin wat we geven en wat we nemen met elkaar in evenwicht zijn.

Het verbranden of weggooien van herbruikbare grondstoffen is verleden tijd. In de ontwerpfase houden we hier al rekening mee: alle materialen kunnen in de afvalfase weer worden hergebruikt. We stimuleren initiatieven die gericht zijn op delen en ruilen, innovatie, hergebruik van grondstoffen, circulair ontwikkelen en bouwen, lokale energiesystemen, het sluiten van kringlopen en regionaal produceren van voedsel en energie.

De huidige luchtkwaliteit in Nederland is oorzaak van veel ziekte en sterfte. Nijmegen werkt hier al hard aan, maar dit moet beter. We hanteren zero tolerance bij vervuilende bedrijven. Iedereen moet schone lucht inademen en zo langer, gezonder en met meer kwaliteit leven.

Onze actiepunten:

  • 1Schone Luchtakkoord

    Nijmegen krijgt schone lucht en heeft zich met het tekenen van het Schone Luchtakkoord verplicht om de luchtkwaliteit verder te verbeteren en daarbij minimaal 50% gezondheidswinst te behalen. Hiervoor zijn onder meer 3 grote zero-emissie-zones in voorbereiding. De binnenstad wordt er hier zo snel mogelijk een van. We willen die doelen ook in de rest van de stad realiseren. Zo nodig zetten we hiervoor milieuzones in.

  • 2Weg met vervuilers

    Vervuilende industrie is niet welkom in onze stad. Bedrijven die er al zijn controleren we streng en als ze niet schoon gaan produceren, moeten ze desnoods vertrekken. Bijvoorbeeld de Nijmeegse Asfaltcentrale van DURA Vermeer.

  • 3Schone scheepvaart

    We dringen vervuiling door scheepvaart terug, door innovatie (waterstof en elektrisch) te stimuleren, samen met de branche en Rijkswaterstaat.

  • 4Nijmegen roetvrij

    Fijnstof en roet zijn schadelijk voor de gezondheid. In de komende raadsperiode gaan we het gebruik van vuile benzine-brommers en oude diesels uitfaseren en houtstook ontmoedigen, zeker bij een negatief stookadvies. We willen dit vastleggen in de APV.

  • 5Schoon stoken

    We spreken af met projectontwikkelaars dat bij nieuwbouw en renovatie er geen open haarden of houtkachels meer worden opgenomen in de bouw. We willen een sloopregeling voor open haarden en houtkachels. We bevorderen – en liefst verplichten – het gebruik van fijnstoffilters voor (oudere) houtkachels. Tegen zware stankoverlast treden we streng op.

  • 6Geluidhinder

    Geluidshinder door verkeer en industrie is een probleem in Nijmegen. Dit pakken wij aan door 

    het plaatsen van geluidsschermen (ook als dat wettelijk niet moet) en het verlagen van de maximumsnelheid. We belonen goed gedrag en/of zetten in op (inventieve) vormen van controle zoals flitspalen voor 

    herriemakers en waar nodig het afsluiten van wegen.

  • 7Circulaire nieuwbouw

    We stellen scherpere eisen aan de milieuprestaties en circulariteit van nieuwbouw. Materialen moeten zoveel mogelijk hergebruikt kunnen worden, denk aan houtskeletbouw. GroenLinks heeft de ambitie om voor 2030 alle nieuwbouw circulair te bouwen. Van nieuwe en bestaande gebouwen wordt in het kadaster opgenomen welke grondstoffen ze bevatten.

  • 8Nieuw moet groen

    Met projectontwikkelaars gaat de gemeente alleen in zee als aan een uitgebreide set groene voorwaarden wordt voldaan. Daarbij wordt alle nieuwbouw en renovatie natuurinclusief en (bijna) energieneutraal, met maximale benutting van het dak voor zonnepanelen.

  • 9Circulaire feestjes

    Ook in de evenementenbranche stimuleren we circulaire werkwijzen, van de Vierdaagse tot aan dag van het Levenslied. Vanaf 2023 wordt tijdens de vierdaagsefeesten een retoursysteem gebruikt dat alle wegwerpbekers vervangt. Al in 2022 starten pilotprojecten om het systeem te testen.

  • 10 Geen zwerfafval

    Zwerfafval is vervuilend en schadelijk voor dieren. Door betere handhaving en voorlichting pakken we samen met bewoners en ondernemers zwerfafval en hondenpoep aan. Nijmegen wordt een ‘Plastic Smart City’: in 2023 hebben we plastic zwerfafval met 30% teruggedrongen en in 2030 helemaal.

  • 11Minder restafval

    In 2025 wordt gemiddeld nog maar 30 kg restafval per inwoner per jaar weggegooid. Dat is nu nog bijna 100 kg. Het systeem van omgekeerd inzamelen wordt alleen uitgebreid als er draagvlak voor is en het dumpen van afval wordt tegengegaan. We gaan afval nog beter scheiden en verwerken. Dit vullen we aan met voorlichting, handhaving en verwerking/hergebruik van bepaalde afvalstromen.

  • 12Afval wordt energie

    De Afvalenergiecentrale Regio Nijmegen (ARN) bouwen we om naar een grondstof- en energiebedrijf dat ook restwarmte en schone energie levert aan de burgers van de regio en dat de uitgestoten CO2 hergebruikt.

  • 13Circulair inkopen

    Gemeentelijke inkoop en aanbesteding gaan volledig volgens circulaire, duurzame en groene principes. Bij het onderhoud van de openbare ruimte breiden we het hergebruik van grondstoffen verder uit: zoals asfalt, beton, speeltuintoestellen en straatmeubilair. Alle gemeentelijke nieuwbouw wordt klimaatpositief.

  • 14Delen en ruilen

    We ondersteunen (nieuwe) maatschappelijk verantwoorde deelsystemen en (sociale) ruilsystemen, zoals kringloopwinkels, Repair Cafés, elektrische deelauto’s en digitale platformen. Dit biedt ook mogelijkheden voor werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. We starten in navolging van de gemeente Apeldoorn een marktplaats voor hergebruik van bouw- en bestratingsmaterialen.

  • 15Ja! Ja!

    Geen sticker op je brievenbus betekent dat je geen ongeadresseerd reclamedrukwerk meer krijgt. Toestemming geven voor reclame door de bus wordt in Nijmegen de nieuwe norm, zodat er nog meer papier wordt bespaard. De Nee/Ja- en Nee/Nee-sticker wordt daarom vervangen door de Ja/Ja-sticker.

  • 16Ons groene kader

    We willen dat voor iedereen duidelijk is hoe het gaat met de aanpak en het bereiken van duurzame doelstellingen in Nijmegen. De gemeente stelt een actieplan op met concrete, meetbare, ambitieuze doelstellingen. Jaarlijks worden de voortgang ten opzichte van deze doelen en de genomen maatregelen toegelicht, openbaar en in begrijpelijke taal. Daarbij letten we op zowel sociaal rechtvaardig als ecologisch veilig handelen. Bijvoorbeeld door de Donut-aanpak (van Kate Raworth  te gebruiken.

Dit hebben we al bereikt

Veel maatregelen uit het Schone Luchtakkoord worden uitgevoerd: 3 grote zero-emissiezones worden voor 2025 voorbereid, sloopregeling voor brandstof brommers/scooters, subsidieregeling voor elektrische tweewielers, nieuw meetplan voor de Stad.

Voor Nijmegen-West is er een expertmeeting schone lucht georganiseerd waaruit heldere adviezen kwamen t.a.v. verkeer, houtstook en industrie. Op meer plekken wordt de luchtkwaliteit nu op verschillende stoffen gemeten en er is ook meer aandacht voor geuroverlast. Daarnaast is de rol van omwonenden vergroot. Zij worden betrokken bij de meetplannen, maar kunnen zich ook aanmelden voor het Smart Emissions project en op die manier zelf metingen aan de luchtkwaliteit doen.

Nijmegen presteert uitstekend met afvalscheiding: per persoon nl. nog geen 100 kg restafval per jaar. Daarmee is Nijmegen koploper in de categorie middelgrote steden.

Nijmegen maakt gebruik van gerecycled beton en asfalt bij aanleg van wegen.

Veel lichten van de spoorzijde van de Handelskade zijn gedoofd, waardoor er minder overlast is.

We hebben met succes snuffelfietsen ingezet voor het meten van luchtkwaliteit https://snuffelfiets.nl/data/ (m.n. ten aanzien van het meten van de uitstoot van brommers en scooters).

Nijmegen is koploper circulair inkopen grond, weg en waterbouw.

In de St Hubertusstraat is een kenniscentrum Circulaire bouw gestart.

De DAR heeft dankzij ons een electronicarecycling-lijn en de ARN werkt aan luierrecycling.

Waterverbruik door bedrijven koppelen we aan de rioleringsheffing: een bedrijf dat water bespaart, houdt meer geld over.